Plaka Tekniği İle Seramik Şekillendirme

Çok kısa olarak bu teknik; seramik çamurunun plakalar, levhalar haline getirilerek çalışılmasıdır. Çamur plaka haline getirilmesi için seramik atölyelerinde genellikle merdane ya da plaka açma makineleri kullanılsa da istenilen boyutlardaki çamur kütlesinin yukarıdan aşağıya doğru yatay şekilde kesilmesiyle de plakalar elde edilebilir.

Plaka tekniği ile daire, eliptik, kare, dikdörtgen vb. basit seramik formlar çalışılabilir. Daha karmaşık şekilleri de çalışmak mümkündür. Kullanılacak yüzeyler için önceden biraz matematiksel hesap yapmak işleri daha kolay bir hale getirecektir.

Plakaların elde merdane ile açılması için çamurun kenarlarına istenilen kalınlıkta tahta çubuklar yerleştirilerek açılacak kilin kalınlığı ayarlanabilir. Tabi doğrudan da merdane ile açılabilir.

Öncelikle çalışılacak seramik formuna göre taban şekli için çamur açılır. Açılan çamur kesilecek yerlerden çizilip, kesilir. Yukarıdaki örnekte seramik bir silindir çalışılacaktır. Bu sebeple öncelikle daire taban hazırlanıp, ona göre kenar açılmıştır. Burada kenar için açılacak çamurun boyutlarını hesaplamak için taban dairesinin çevresini ölçüp, istenillen seramik obje yüksekliğini bilmek gerekir. Bu iki değer açılacak seramik çamurunun boyutlarını verecektir.

Açılan seramik çamuru ölçülerek çizilir. Sonra da kesilir. Daha sonra yapıştırılacak yüzeylerin hazırlanması gerekir. Birbirine yapışacak olan yüzeylere balçık sürülür. Çamurun durumuna göre balçık sürmeden önce çizikler atılması da gerekebilir. Açılan çamur dikilerek taban parçasının etrafına sarılır ve birleşme yerleri elle bastırılarak bir araya getirilir. Bu sırada elle formu da bir yandan düzeltirilir.

Sarılan çamurun birleştirme yerine seramik atölyesindeki bir bıçak veya keskin bir alet yardımıyla derin kesikler atılır. Önce bir yöne sonra da çaprazına olacak şekilde atılan kesikler iki ucun birbirine iyice geçmesine yardımcı olacaktır.  Daha sonra o bölüm parmak ya da bir alet yardımıyla düzeltilir.

Son olarak ince bir sucuk açılır. Bu sucuk çalışmanın iç dip kısmına köşelere yerleştirilerek elle ya da bir alet yardımıyla iyi ezilerek yedirilir. Oluşturulan form metal bir sistre yardımıyla içinden ve dışından düzletilir.

Daha sonra üzerinde farklı şekillerde işlemeler, dokular vs. çalışılabilir.

Not: Burada anlatılan çalışma sadece bir örnek çalışmadır. Çalışma şekilleri kişiden kişiye değişebilir. Seramik atölyesinde bulunan aletlere göre değişebilir. Seramik çok geniş bir alandır ve pek çok çalışma karma teknikler kullanılarak oluşturulur. Bu sebeple burada sadece bu teknik ile ilgili fikir verilmesi amacıyla örnek bir çalışma verilmiştir. Seramik eğitimi veren okullarda farklı farklı öğretiliyor da olabilir, seramik sanatçılar farklı uygulamalar yapıyor da olabilir.